Divan Nesri Nedir? Divan Nesri Örnekleri ve 3 Bölümü

Divan Nesri, düz yazıyla yazılan yazılara inşa denilir. Divan nesri sanatçıları kimlerdir gibi sorulara cevap vereceğiz. Önce divan nesri nedir buna bakalım. Münşeat adı verilen kitaplarda yazılar toplanmıştır. Konudan çok söyleyişe önem verilmiştir. Divan nesri nedir, divan nesri özellikleri ve bütün bilgileri kısaca sizlere aktaralım.

Nesir Nedir

Türkçemize Arapçadan gelen ” nesir ” sözcüğünün anlamı yaymak ve duyurmak anlamına gelmektedir. Edebiyatımızda ise düz yazı türündeki eserler nesir ve mensur adlarıyla bilinmektedir. Nesirin ne olduğuna baktık. Sırada “ Divan Nesri ” Nedir de!

Divan Nedir

Yüksek düzeydeki devlet adamlarının kurduğu büyük meclistir diyebiliriz. . Divan edebiyatı şairlerinin şiirlerini topladıkları eser alandır. İslamiyet sonrası Divan Edebiyatının ön adıdır. Saray, zengin alan da denilebilir. Aklınızda yer edinmesi açısından bu tarz bir anlatım yaptık, net anlam vermek yerine kazınmak daha iyidir!

Divan Nesri Nedir

Divan Edebiyatındaki ” Divan Nesri ” yaymak, dağıtmak, saçmaktır diyebiliriz. Bu yaymak, saçmak, dağıtmak nedir peki? Kısaca Yapılan eserleri herkese duyurmak, yaymak diyebiliriz.

Divan Nesrin Özellikleri

• Arap ve İran edebiyatının etkisindedir.
• Düşünce ve konudan çok, söyleyiş açısına önem verilir.
• Yabancı kelimeler ve tamlamalarla yüklü. Söz sanatları ve mecazlar önemli bir yer edinir. Cümleler up uzundur. Paragrafın düzeni divan nesrinde yoktur.
• Noktalama işaretleri kullanılmamaktadır.
• Dini ve Ahlaki konular düzyazıda işlenir. Gezi, izlenim, tarihi, toplumsal sorunlar, bireysel duygu gibi işleyişlerde görülebilir.

Divan Nesrin Bölümleri Nelerdir

Divan Edebiyatında şiir alanında geliştiği için düzyazı gibi yapıtlar yoktur. Düzyazılar olsa bile sanat için değil öğreticilik esasındadır. Bu yüzden divan nesri üçe ayrılır. Sade, Orta ve Süslü ( Sanatlı ) nesirlerdir.

Sade Nesir Nedir – Sade Nesir Örnekleri

Halka bilgi vermek için, yalın ve sanatsız bir dil ile yazılan bölümdür. Tefsir ve hadis kitapları, tasavvuf ve din konularında yazılanlarla menakıpname, tarih ve destan gibi özellikleri olan yapıt türleridir. Farsçadan çevrilen ” Kabusname ” adlı yapıtı sade nesrin bir örneğidir. Kabusname’yi çeviren kişi Mercimek Ahmet’tir.

Sade Nesir Örnekleri

• Mir’atül – Memalik ( Gezi Yazısı ) / Kitabü’l Muhit ( Coğrafi Kitap ) – Seydi Ali Reis
• Heşt Behişt ( Şuara Tezkiresi ) – Sehi Bey
• Kabusname – Mercimek Ahmet
• Kelile ve Dimme – Kul Mes’ut
• Seyahatname – Evliya Çelebi

Orta Nesir Nedir – Orta Nesir Örnekleri

Konuşma dilinden ayrılmış ve zaman zaman süslü nesrin özelliklerini taşımakla beraber; anlatılmak istenen şeyin, anlaşılır bir şekilde ortaya çıkartan yeri gelince çıkaramayan nesir türüdür. Öğretici amacı olan, kültür ve bilim konularında yazılan yapıtlara orta nesir özelliği taşımaktadır.

Süslü Nesir Nedir – Süslü Nesir Örnekleri

Marifet ve hüner göstermek amacıyla yazılan nesir türüdür. Farsça ve Arapça kelimeler ve tamlamalarla yüklüdür. Söz ve anlam sanatıyla dolu yazıların her yerinde süsü görebileceğiniz bir nesir türüdür. Divan Edebiyatı süslü nesirin karşılığı olan ” inşa ” kelimesi kullanılır. Sanatlı nesrin ilk örneği ” Tazarruname ” yapıtıyla Sinan Paşa’dır.

Süslü Nesir Örnekleri

• Heşt Behişt ( Tezkire ) – Sehi Bey
• Şikayetname – Fuzuli
• Tazarru-name – Sinan Paşa